استفاده از ۵۸ هزار مگاوات نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی در کشور
رویداد ایران - فاطمه کاویانی: رئیس انجمن صنفی نیروگاهی ایران در مراسم افتتاحیه این همایش گفت:برق نمادی از پیشرفت و آبادانی در جوامع مدرن و بهعنوان یکی از اساسیترین زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی هر کشور محسوب میشود. به گفته علی نیکبخت امروز صنعت برق در کنار همه موفقیتها و دستاوردهای ارزشمند سالیان گذشته با چالشهای متعددی روبرو است و تأمین برق حتی برای نیاز داخل با دشواری مواجه شده است. نیکبخت اظهار کرد: چنین وضعیتی هشدار جدی است که نشان میدهد بدون اصلاحات عمیق و سیاستگذاری مدبرانه ممکن است ناترازیهای پیشآمده به شرایط بحرانیتری برسد. در ادامه او به مشکلات پیش روی اقتصاد صنعت برق اشاره کرد و افزود: مشکلات اقتصادی صنعت برق بهویژه در بخش تولید باعث شده این صنعت بهجای تمرکز بر روی برنامههای استراتژیک و توسعهای صرفاً به رفع نیازهای روزمره خود بپردازد، این وضعیت نهتنها موجب کاهش توانمندی در اجرای پروژههای نوسازی و بهسازی شده بلکه تلاش برای افزایش راندمان و کاهش آلایندههای زیستمحیطی که در برنامههای توسعه بهصورت منظم به آنها اشاره شده را به تأخیر انداخته است. نیکبخت با بیان اینکه از ظرفیت نامی تولید نیروگاههای برق در ایران بالغ بر ۵۸ هزار مگاوات نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی و در حال استفاده است، ادامه داد: امید است علاوه بر بررسی چالشها و محدودیتها به راهکارها و روندهای نوین بهرهبرداری و تعمیرات از نیروگاههای گازی بهویژه توربینهای کلاس F که با راندمان بالا و تطبیقپذیری با مسائل زیستمحیطی و اقتصادی نمادی از پیشرفت در تولید برق به شمار میرود نیز پرداخته شود. او تأکید کرد: توربینهای گازی و اقتصاد سرویس و خدمات در این حوزه مطابق با استانداردهای جهانی بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار بودجه لازم دارد. نیکبخت گفت: بررسی راهکارهای محدودیتهای موجود در نگهداری، تعمیرات و سرویسهای ناوگان گازی کشور از اهم موضوعات است که در این همایش به آن پرداخته میشود؛ همچنین در این همایش بررسی راهکارهای رفع محدودیتهای ناوگان نیروگاههای گازی و بخاری و پیادهسازی سامانههای جبرانی سامانههای خنککاری ورودی در دستور کار است. از سوی دیگر بررسی تحولات و پیشرفتهای مهم در حوزههای ساخت و تأمین قطعات اصلی بهویژه قطعات داغ مرتبط با سرویسهای دورهای و تعمیرات اساسی نیروگاهها و واحدهای گازی رویکردهایی است که در این همایش به آن پرداخته میشود. رئیس انجمن صنفی نیروگاهی ایران با بیان اینکه اهمیت انجمن صنفی نیروگاهی ایران که از سال ۸۶ بهعنوان بازوی عملیاتی، مشورتی و تخصصی در صنعت برق بیشازپیش نمایان میشود اضافه کرد: این انجمن متشکل از ۷۰ شرکت بهرهوری و سازنده قطعات است و در حال حاضر نقش مهمی در تولید پایدار برق در این آبوخاک دارد. نیکبخت گفت: استفاده از این دانش و تجربه نهتنها منجر به تقویت زیرساختهای فنی صنعت برق میشود؛ بلکه زمینهساز تربیت نسل جدیدی از متخصصان توانمند در این حوزه است. او افزود: حل چالشهای صنعت برق و نیروگاهی نیازمند استفاده از همه ظرفیتهای داخلی و خارجی است و باید از انحصارطلبی در این صنعت دوری کنیم این در حالی است که رقابت سالم، شفافیت در تصمیمگیریها و بهرهگیری از توانمندیهای تمام بخشهای دولتی و خصوصی راهکارهایی هستند که میتوانند صنعت برق و از شرایط دشوار عبور داده و زمینهساز پیشرفت باشند.
توسعه نیروگاهها با طراحی و تولید واحدهای کلاس F
مدیرعامل گروه مپنا نیز گفت: توسعه فناوری ساخت و سرویس نیروگاههای کلاس F از سال ۹۴ در کشور ما موردتوجه قرار گرفته است. در گروه مپنا نیز این پروژه با بومیسازی، مهندسی و ساخت تجهیزات آغاز شد و در ادامه و تاکنون این تجهیزات در نیروگاههای هنگام، دوکوهه، سهند و فولاد مبارکه و سایر نیروگاههای موجود در کشور نصب شده است. محمد اولیاء با توضیح در مورد تولید ژنراتورهای کلاس F در شرکت مهندسی و ساخت ژنراتور مپنا (پارس) اظهار کرد: علاوه بر طراحی و ساخت ژنراتورهای ۶ واحد کلاس F مپنا، برای سایر واحدهای بزرگ بخار و گاز دیگر نیز از این ژنراتورها استفاده میشود؛ از سوی دیگر مونتاژ توربینهای نیروگاههای دوکوهه، سهند و نیز دو واحد فولاد مبارکه در شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) انجام شده است. اولیاء با اشاره به نقش پرههای داغ توربین بهعنوان یکی از قطعات اصلی و استراتژیک تعمیر توربینها برای بهرهبرداران اظهار داشت: با استفاده از فناوری انجماد جهتدار و تک کریستال از سال ۹۶، توسعه تکنولوژی پرههای داغ در شرکت مهندسی و ساخت پره توربین مپنا (پرتو) انجام و بهمرور ساخت پرههای بزرگ توربینهای بومی سری MGT-75 نیز در این گروه انجام و ساخته شد و این سری پیشرفته پرهها در کلیه ۱۵ ناوگان کلاس F کشور قابلاستفاده است. او همچنین به توسعه و ساخت قطعات مسیر داغ توسط شرکت توگا، سرویسهای دورهای توسط شرکت سرویس نیروگاهی و پشتیبانی کارخانههای مپنا، بازسازی پرهها و قطعات داغ کلاس F در شرکت موادکاران مپنا، توسعه شبیهساز شبه دینامیکی توربین کلاس F توسط شرکت توگا پرداخت. اولیاء گفت: در سالهای ۹۵ و ۹۶ و پس از آن، همزمان با همکاری با شرکت زیمنس جهت احداث نیروگاهها، به دلیل برخی ریسکهای همکاری بینالمللی، گروه مپنا برنامه توسعه توربین کلاس F را در دستور کار خود قرارداد. توربین کلاس F باهدف کمینهبودن توان و بالاترین راندمان حاصله، طراحی، توسعه و تست شده و در آیندهای نزدیک خروجی نهایی آن عرضه خواهد شد. این توربین قابلیت جایگزینی با توربین کلاس E فرسوده در پایان دوره کاری با حداقل هزینه را دارد. پایینتر بودن سایز این توربین نیز موجب ترغیب سرمایهگذاران میشود. همچنین این توربینها از میانگین ۱۹۵ تا ۲۲۰ مگاوات توان و راندمان ۳۹.۱ در نیروگاههای سیکل ساده و ۵۸.۵ در سیکل ترکیبی برخوردار است. مدیرعامل گروه مپنا همچنین به مزایا و قابلیتهای این دسته از توربینهای ساخت مپنا از جمله قابلیت جایگزینی با توربینهای کلاس E، امکان استفاده از ۴۰ درصد سوخت هیدروژن و پشتیبانی کامل مهندسی و قطعات باتوجهبه طراحی و توسعه بومی پرداخت. او افزود: تست احتراق ازمایشگاهی این توربین سال ۲۰۲۰ انجام و مراحل ساخت آن نیز پایانیافته و در چند ماه آینده در نیروگاه بعثت شرکت برق حرارتی نصب و راهاندازی خواهد شد. مدیرعامل گروه مپنا با اشاره به راهاندازی سامانه TAPP در مپنا تصریح کرد: تاکنون ۵۳ واحد نیروگاهی شامل ۴ نیروگاه کلاس F و ۱۸۳ واحد گاز و ۴۳ واحد بخار به سامانه TAPP متصل شدهاند. این سامانه متعلق به شرکت توگا مپنا است و به هوشمندسازی فرایندهای خدمات و پاسخگویی سریع و آسان به سؤالات فنی، توسعه سبد خدمات، برقراری ارتباط مستقیم با نیروگاهها میانجامد. این سامانه بر روی پلتفرم MAPNA24 برای پشتیبانی کامل از تجهیزات مهم نیروگاهها به کار گرفته شده است.
توربینهای راندمان بالا کمککننده در شرایط ناترازی انرژی
در ادامه این مراسم رئیس نیروگاه فولاد مبارکه بهعنوان دبیر همایش گفت: کلمه ناترازی بسیار مطرح میشود و زمانی که سوخت کم شود در نتیجه راندمان مهم جلوه میکند و فولاد مبارکه از سال ۱۴۰۰ پروژه توربینها را با همکاری گروه مپنا آغاز کرد و امسال این توربینهای راندمان بالا در مدار قرار گرفت و در تابستان کمک مؤثری به حفظ فولاد مبارکه بهعنوان یک صنعت مادر داشت. محمد نصیری چالشهای مرتبط با بهرهبرداری توربینها و نیروگاههای صنایع، تازههای بومیسازی توربینها، ارتقای راندمان و بهینهسازی مصرف سوخت را از محورهای کلیدی این همایش عنوان کرد و افزود: همافزایی و افزایش آگاهی و ارتباطات از دستاوردهای این همایش خواهد بود و امیدواریم بخشی از چالشهای مرتبط با موضوع توربینهای کلاس F حل شود و راهکارهای مناسبی برای آنها ارائه شود.
تفکر تولید و توسعه ضرورتی برای شرایط فعلی صنایع
معاون بهرهبرداری شرکت فولاد مبارکه نیز در این مراسم گفت: صنایع کشور در شرایط ناترازی انرژی میتوانند دو راهکار انتخاب کنند، نخست آن که تولید خود را متوقف کنند که این راهکار عاقلانهای نیست و در وهله دوم برای تأمین انرژی موردنیاز خود اقدام کنند که فولاد مبارکه راهحل دوم را انتخاب کرده و استراتژی خودتامینی را در پیش گرفته است. غلامرضا سلیمی تفکر تولید و توسعه را ضروری دانست و افزود: امروز یک نیروگاه سیکل ترکیبی ۹۱۴ مگاواتی کلاس F در فولاد مبارکه فعال است و در کنار آن نیروگاه خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی فولاد مبارکه نیز، ۴۰ مگاوات برق را وارد مدار کرده و امسال با برق تولید خودش فصل تابستان را سپری کرد و در غیر این صورت، تولید فولاد مبارکه مثل بسیاری از صنایع دیگر متوقف شده بود. سلیمی به رکورد احداث نیروگاه سیکل ترکیبی فولاد مبارکه اشاره کرد و گفت: احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ۹۱۴ مگاواتی کلاس F فولاد مبارکه از زمان انعقاد قرارداد تا زمان تولید برق، تنها ۱۴ ماه به طول انجامید که این امر در نوع خود یک رکورد محسوب میشود و تلاش میشود بتوانیم در تکمیل نیروگاه خورشیدی نیز با همین چابکی حرکت داشته باشیم. او در مورد ظرفیتهای تولید انرژی در بخشهای مختلف عنوان کرد: ظرفیت نصب شده نیروگاههای کشور حدود ۹۴ هزار مگاوات است که اکنون حدود ۸۳ هزار مگاوات تولید میشود و امسال ناترازی حدود ۱۸ هزار مگاوات بوده است. در حال حاضر ۲۶ درصد از برق تولیدی کشور بر عهده واحدهای نیروگاه گازی، ۱۷ درصد برعهده واحدهای نیروگاه بخار، ۳۸ درصد برعهده واحدهای نیروگاهی سیکل ترکیبی، ۱۳ درصد برعهده واحدهای نیروگاهی برقآبی، ۱.۴ درصد برعهده واحدهای نیروگاهی تجدیدپذیر، و یک درصد برعهده واحدهای نیروگاهی اتمی است.
اقتصاد صنعت برق در کشور باید موردتوجه جدی قرار گیرد
سرپرست معاونت راهبردی تولید شرکت برق حرارتی نیزبا بیان اینکه صنعت برق کشور پر از تنگناها بوده و با دست توانای متخصصان این حوزه چالشها رفع شده است، گفت: بدون شک خانواده بزرگ تولید برق کشور، مجموعههای دولتی، مجموعههای خصوصی، مالکان، بهرهبرداران، سرمایهگذاران همهوهمه دست در دست هم دادهاند که در حوزه تولید برق کشور بتوانیم رکوردی را ایجاد کنیم. به گفته ناصر اسکندرییکی از افتخارات کشور ما این است که توانمندان، نخبگان، اندیشمندان و صنعتگران توانا توانستهاند مشکلات صنعت را شناسایی و بهموقع حل کنند؛ زمانی که نیروگاههای کلاس F وارد کشور شد، باور داشتیم که بومیسازی این نیروگاهها را خواهیم داشت و در این زمینه مپنا قدمهای بزرگی را برداشته است. اسکندری اظهار کرد: تا سال گذشته ۹۰ درصد از سوخت تحویلی به نیروگاهها گاز طبیعی بوده است و امسال این عدد تا امروز به حدود ۸۹ درصد رسیده و این نشان میدهد که گاز تحویلی به نیروگاهها در حال کاهش است. او ادامه داد: اقتصاد صنعت برق باید در کشور موردتوجه جدیتری قرار گیرد، تا زمانی که اقتصاد صنعت برق حل نشود قطعاً در همه حوزهها کارکردن با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. اسکندری با بیان اینکه امروز باتوجهبه شرایط تأمین انرژی باعث شده که همه صاحب تصمیمگیران به میدان بیایند، گفت: مجلس و هیئت دولت به مشکلات صنعت برق روی آوردهاند و امیدواریم راهکارهای جدیتری اتخاذ شود.
همایش کاربران توربینهای گازی با تمرکز بر نیروگاههای کلاس F باهدف تبادل تجربیات، ایجاد ارتباط مستقیم کاربران با یکدیگر در واحدهای سیکل ترکیبی و گازی کلاس F، ارائه دستاوردهای جدید تخصصی، آشنایی با توانمندیهای سازندگان و تأمینکنندگان تجهیزات و خدمات نیروگاهی و طرح و بررسی نیازها و مشکلات کاربران و تدوین راهحلهای تخصصی با همکاری سازندگان اصلی، پژوهشگران و فناوران بود و محورهای این رویداد، بررسی چالشهای صنایع نیروگاهی بهویژه نیروگاههای کلاس F، روشهای افزایش قابلیت اطمینان نیروگاهها، پایش ناوگان و افزایش عمر واحدهای نیروگاهی، روشهای بهبود شاخص HSE در بهرهبرداری و تعمیرات، بهرهوری، مدیریت انرژی، محیطزیست و فرصتهای بازیافت انرژی در فولاد مبارکه و صنایع مشابه تازههای فنی در حوزه تولید و تعمیرات توربین گاز، ساخت داخل و بازسازی قطعات واحدهای سیکل ترکیبی، بخاری و گازی کلاس F و چالشهای تولید و تأمین برق پایدار در صنعت عنوان شده است.
